В сентябре 2020 г. года вышел в свет краткий православный молитвослов на тувинском языке. В последние годы всё больше коренных тувинцев приходят к принятию православной веры, и такие книги становятся особенно актуальными.

Для интересующихся ниже приводим текст перевода. Использованы материалы сайта misotdeltuva.cerkov.ru

Эртенги мөргүлдер

Уйгудан оттуп келгеш, хамык херектер мурнунда, Бүгүдени көрүп турар Бурганның мурнунда турар мен деп, даап бодап алгаш, коргуушкуннуг туруп ал, база, крестини бодуңга демдектеп алгаш, чугаала:

Адазының, Оглунуң база Ыдыктыг Сүлдениң ады-биле. Аминь.

Бо мөргүлдү эге мөргүл дээр, чүге дээрге ону шупту мөргүлдерниң мурнунда чугаалаар бис. Бис Бурган-Аданы, Бурган-Оглун, Бурган-Ыдыктыг Сүлдени, ол дээрге Эң Ыдыктыг Троицаны, бистиң келир херектеривисти Бодунуң ады-биле көзүлбес йөрээрин дилеп турар бис.
Бодалдарың, чер-чурттуң амыдыралын каггаш, шупту сагыш-сеткилиң оожургаарга чедир элээн мана, ынчан далаш чок чүрээңниң кичээнгейи-биле мөргү:

Үндүрүг хавырыкчызының мөргүлү
(Луканың бижээни Буянныг Медээ, 18:13)
Бурганым, бачыттыг меңээ өршээлиң көргүс (Мөгеер).

Дээрги Иисуска мөргүл
Дээрги Иисус Христос, Бурганның Оглу, Сээң Эң арыг Иеңниң болгаш бүгү ыдыктыгларның мөргүлү-биле бисти өршээп көр.

Сеңээ алдар, Бурганывыс, Сеңээ алдар

*Ыдыктыг Сүлдеге мөргүл
Дээрниң Хааны, Алыс шынның Сүлдези болур өмээржикчи**, кайда-даа бар база бүгүдени бүргээн, буянның Эртинези болгаш Амыдыралдың Чаякчызы! Бээр кээп, бисче кирип кел. Кандыг-даа бужар чоруктан арыглап, бистиң амы-тынывысты камгалап көр, Ачылыг.
** Сагыш оожургадыкчызы

*Дээрги (Иисус Христос) Церковьту үндезилээш, кижилерге [Адазындан үнүп турар] Ыдыктыг Сүлдени чоруткан. Кижилерниң камгалалы Ыдыктыг Сүлде-биле боттанып турар болганда, Церковьта онзагай, аажок чугула болгаш кайгамчык мөргүл бар. Ол дээрге «Ыдыктыг Сүлдеге мөргүл-дүр».
Бо мөргүлде бис Ыдыктыг Бурган-Ада болгаш Бурган-Оглу-биле Чаңгыс Бурган болур Ыдыктыг Сүлдеге мөргүп турар бис. Мында Ыдыктыг Сүлдени Дээрниң Хааны деп адап турар бис, чүге дээрге Ол Бурган-Ада болгаш Бурган-Оглу-биле дең эргелиг, алыс шын Бурган каракка көзүлбейн бисти хаара тудуп, бүгү делегейни хөме ап турар.

Үш ыдыктыг
Ыдыктыг Бурган, Ыдыктыг Быжыг, Ыдыктыг Өлүм чок, бисти өршээ.
(Үш катап, крестилиг демдек-биле белге чедир сөгүргеш, номчуур).

Бо мөргүлдү үш катап Ыдыктыг Троицаның Үжелдирзиниң ыдыктыг адын алдаржыдып, номчуур бис. Бо мөргүлдү «Үш ыдыктыг» азы «Ангелдерниң ырызы» деп адаар, чүге дээрге ону дээрде Бурганның Дүжүлгезин дээскинип алган ыдыктыг Ангелдер ырлап турар.

Адазы, Оглу болгаш Ыдыктыг Сүлдеге ам, кажан-даа база кезээ-мөңгеде алдар! Аминь.

Эң ыдыктыг Троицага мөргүл
Эң Ыдыктыг Троица, бисти өршээ! Дээрги, бистиң бачыттарывысты арыгла. Тергиидекчи, бистиң кем-буруувусту өршээп көр. Ыдыктыг, Бодуңнуң адың дээш, биске кээп, суларап-баксыраанывысты экиртип бер.

Бо мөргүлде баштай Ыдыктыг Чаңгыс Бурган болур Адазы, Оглу, Ыдыктыг Сүлдеге хары угда мөргүүр бис. Ооң соонда аңгы- аңгы: Бурган- Адага, Ол бистиң бачыттарывысты арыглаар кылдыр; Бурган-Оглунга, Ол бистиң нүгүл-хинчээвисти өршээр кылдыр; Бурган-Ыдыктыг Сүлдеге, Ол биске кээп, бистиң аарыгларывысты эккиртип бээрин мөргүүр бис. «Сээң ат-алдарың дээш» деп турар сөстер ам база Ыдыктыг Троицаның үжелдирзинге — Адазы, Оглу, Ыдыктыг Сүлдеге — шуптузунга хамааржып турар, ынчангаш «Силерниң адыңар дээш» эвес, а «Сээң адың дээш» деп турар бис.

Дээрги, өршээ! (3 катап)

Адазы, Оглу болгаш Ыдыктыг Сүлдеге ам, кажан-даа база кезээ-мөңгеде алдар! Аминь.

Дээрде Адавыс***
Дээрде Адавыс! Сээң адың алдаржызын! Сээң Чагыргаң чедип келзин. Дээрге дег, черге база Сээң күзел-сорууң чогуп бүтсүн. Амыдыраар хлеб-тараавысты биске бөгүн хайырла. Биске өрелиг улусту өршээгенивис дег, өре-ширевисти база биске өршээ. Бисти күткүлгеге алыспас кылып көр, ол ышкаш бузуттугдан бисти адырып көр.

***Дээргиниң мөргүлүнге тайылбыр — ар.17

Чедип келиңер, Хаанывыс бистиң Бурганывыска мөгеелиңер.
Чедип келиңер, Хаанывыс бистиң Бурганывыс Христоска, мөгейип база сөгүрүүлүңер.
Чедип келиңер, Христостуң Бодунга, Хаанывыс база бистиң Бурганывыска мөгейип база сөгүрүүлүңер.

Бүзүрелдиң символу
Дээрниң черниң болгаш көстүр-көзүлбес бүгү чүвениң Чаяакчызынга, Тудукчузунга Өндүр-бедик чаңгыс Бурган Адага бүзүрээр мен. Мөңге үе мурнунда Адазындан төрүттүнген чаңгыс Дээрги Иисус Христоска, Бурганның эр чаңгыс Оглунга бүзүрээр мен. Ол Чырыктан үнген Чырык, алыс шын Бургандан Бурган, анаа төрүттүнген, чаяаттынмаан, Адазы-биле алыс чаңгыс дөстүг, бүгү чүве Ону дамчыштыр амыдырай берген. Бисти, кижилерни, дээш база бистиң камгалалывыс дээш Ол дээрден дүжүп келген, Ыдыктыг Сүлде болгаш Арыг кыс Мариядан боттангаш, кижи мага-боттуг апарган. Понтий Пилаттың үезинде бисти дээш хере шаптырган, хилинчекти көрүп эрткен, ажааттырган. Бижилгеде бижээни дег, үшкү хүнде катап дирлип келген. Оон дээрже көдүрлүп үнгеш, Адазының оң талазынга олуруп алган. Дириглер болгаш өлүглерни шиидер дээш, Бодунуң алдары-биле катап база чедип кээр, Ооң Чагыргазы төнчү чок болур.Пророктарны дамчыштыр медээлээн, чугаалаан, Адазы болгаш Оглу ышкаш алдар, мөгейиишкинниг Адазындан үнген, амыдыралдың Чаяакчызы, Ыдыктыг Сүлдеге бүзүрээр мен. Элчиннер үндезилээн Ыдыктыг, Чангыс Сорулгалыг чыыжынга бүзүрээр мен. Бачыттар дээш өршээл алыры-биле чаңгыс сугга суктурарын хүлээп көөр мен. Өлүглерниң катап дирлирин, келир үе-шагда амыдыралды манап турар мен. Аминь.

Ыдыктыг улуг Макарийниң 1-ги мөргүлү
Бурганым, хай-бачыттыг мени арыглап-ашта, чүге дээрге мен Сээң мурнуңга ажыктыг чүве кылбадым, ынчангаш, каржы-чоруктан мени адырып көр, база Сээң күзел-сорууң менде болзун. Бодумнуң төлеп чок аксы-дылымны буруу шавар дээш эвес, а Сээң Ыдыктыг Адыңны- Адазы база Оглу болгаш Ыдыктыг Сүлдени алдаржыдып, мактаар дээш, ажыдайн; ам, кажан-даа, база кезээ-мөңгеде. Аминь.

Ол-ла ыдыктыгның 2-ги мөргүлү
Уйгудан оттуп келгеш, дүн ортузунуң ырын Сеңээ сөңнедим, база Сээң мурнуңга дис кырынга барып дүшкеш, Сени кыйгырдым: эки тура-биле хере-шаптырыышкынны шыдажып эрткен болгаш, мени бачыттар дүмбейинге өлүрбейн көр, харын мени кээрге. Сагыш амыр чыдар мени тургузарынче далаш, Сээң мурнуңга мөргүл кылып турар кижиге камгалалдың оруун айыт. Үнүп орар хүннү ыдыктыг чурттап эрттеринге меңээ дузалаш база меңээ камгалалды хайырла, Христос Бурган!

Ол-ла ыдыктыгның 3-кү мөргүлү
Сенче, кижиге ынак Тергиидекчим, оттуп келгеш,
далаштым, Сээң ачы-дузаң-биле Сеңээ таарымчалыг ажыл-херектер кылыр дээш, мөргүп тур мен: бүгү талазы-биле меңээ кезээде дузалаш- бо делегейниң янзы-бүрү каржы дошкунундан, четкерниң күткүлгезинден мени кадагала, база бодуңнуң мөңгеде Хаан күрүнеңче киир. Чүге дээрге Сен-мээң Чаяакчым, Азыракчым, янзы-бүрү буянның Берикчизи, Сеңээ идегеп база Сеңээ мактал чедирип тур мен ам, кажан-даа база кезээ мөңгеде. Аминь.

Ол-ла ыдыктыгның 4-кү мөргүлү
Дээрги, өндүр буянныың болгаш экииргээң-биле база бодуңнуң ачы-дузаң-биле меңээ, Сээң чалчаңга, бо эрткен дүннү эрликтиң халдаашкыны чок, тамчыктыг эрттирерин хайырладың. Сен, Бодуң, Тергиидекчи, бүгү делегейниң Чаяакчызы, Сээң шыныңның чырыынга чырыткан чүрээм-биле Сээң күзелиңни күүседирин хайырла; ам, кажан-даа база кезээ мөңгеде. Аминь!

Оптина Кырганнарының мөргүлү
Дээрги, бо келир хүн меңээ чүнү-даа эккээр болза, оожуургалдыг сагыш-сеткилим-биле хүлээп алырын берип көр. Сээң Ыдыктыг күзел-сорууңга бүрүнү-биле бердинерин хайырла.
Бо хүннүң шак бүрүзүнде бүгү чүүлдерге мени сургап база деткип көр. Бо хүннүң дургузунда кандыг-даа медээлер алзымза, Сээң Ыдыктыг күзел-сорууң-дур деп, оожум сагыш-сеткилдиг база быжыг бүзүрелдиг хүлээп алырын өөредип көр. Шупту сөстеримге болгаш ажыл-херээмге мээң бодалдарым болгаш сагыш-сеткилимни удуртуп көр.
Баш бурунгаар көрдүнмээн бүгү таварылгаларда, бүгүде Сенден келген дээрзин, утпазын кылып көр.
Өг-бүлемниң иштинде кымны-даа хөлзетпейн, муңгаратпайн, дорт болгаш медерелдиг салдар чедирерин өөредип көр. Дээрги, үнүп орар хүннүң шыланчыын база хүннүң дургузунда бүгү болуушкуннарны шыдажып эрттер күштен берип көр. Мээң күзел-соруумну башкарып, мөргүүрүнге, бүзүрээринге, идегээринге, шыдажыырынга, өршээринге, ынакшыырынга өөредип көр. Аминь.

Камгалакчы-Ангелге мөргүл
Мээң ядаргай сагыш-сеткилимни, кээргенчиг чуртталгамны камгалазын дээш берип кааны, Ыдыктыг Ангел, хай-бачыттыг мени кагба, база мээң дөскел чогум дээш, менден ойталава. Мээң бо өлүмнүг мага-бодум дамчыштыр мени чагырар дээн каржы четкерге ындыг арганы бербе. Мээң чөгел төнген, салдыныпкан холумну дыңзыг чедип алгаш, камгалалдың оруунче мени үндүр чет. О, Бурганның Ыдыктыг Ангели, мээң ядамык сүлде-сеткилимниң болгаш мага-бодумнуң кадагалакчызы, болчукчузу, чуртталгамның хүн бүрүзүнде сени тоовайн, куду көргеним дээш, шуптузун меңээ өршээ; база, эрткен дүнеде кандыг бир бачыт кылган болзумза, бо хүнде мени шып ал, ол ышкаш дайзынның бар-ла бүгү күткүлгезинден мени кадагала, Бурганны кандыг-бир бачыт-биле килеңнетпезин дээш, Дээргиге мээң дугайымда мөргү, Ооң мурнунга коргуушкунну Ол меңээ быжыктырзын, база мени Бодунуң өршээлинге төлептиг кулу кылып алзын. Аминь.

Бурганның Эң Ыдыктыг Иезинге мөргүл
Эң Ыдыктыг Тергиидекчим, Бурганның Иези, Сээң ыдыктыг база күчүлүг мөргүлдериң-биле менден, чөгенчиг болгаш хөөкүй кулуңдан, муңгаралды, уттуучал, мелегей, чалгаа чорукту база бүгү-ле бак, каржы болгаш хоп-кочу бодалдарымны мээң дүржок куурумчу чүрээмден, алдак-онак медерелимден ойладывыт, база хандыкшылдарымның одун өжүрүп көр, чүге дизе күш-шыдал чок күжүр мен. Ол ышкаш мени хөй-ле хоралыг сактыышкыннардан, бодалдардан адыр, база бүгү-ле багай херектерден мени хоста, чүге дизе Сени шупту кижи төрелгетен йөрээр болгаш Сээң ханы хүндүткелдиг адың вектен векче алдаржыыр. Аминь.

Бурганның Эң Ыдыктыг Иезинге ыр
Бурганның Иези Кыс, өөрүп көр, Авыралдыг Мария, Дээрги Сээң-биле; херээженнер аразында алгаг-йөрээлдиг Сен база Сээң иштиңге боттанган Төл алгаг-йөрээлдиг, чүге дизе бистиң амы-тынывыстың Камгалакчызын божаан Сен.

Сени, Бурган Иезин
Сени, Бурган Иезин, кезээ-мөңгеде амыр-чыргалдыг, эң кем-буруу чок кысты, бистиң Бурганывыстың Авазын алдаржыдары шынап-ла чөптүг. Херувимнерден артык хүндүткелдиг, серафимнерге бодаарга деңнел чок алдарлыг, Бурган-Сөстү хора чокка божаан алыс шынныг Бурган Иезин – Сени алгап мактап тур бис.

Бо мөргүлде бис Бурганның Иезин, бистиң Бурганывыстың Иези, кезээде чыргалдыг база кем чок деп мактап, ол ышкаш Ол Бодунуң хүндүткели болгаш ат-алдары-биле эң дээди Ангелдерни, Серафимнер болгаш Херувимнерни, ажып турар деп Ону алгап турар бис. Ол дээрге, Бурганның Иези. Бодунуң тергиини-биле кымдан-даа артык бедик- чүгле кижилерден эвес, а ыдыктыг Ангелдерден база. Ол кайгамчык арга-биле Ыдыктыг Сүлдеден, бергедээшкин чок, хора чокка Иисус Христосту божаан, а Ол дээрлерден дүжүп кээп, Бурган артпышаан, Иезинден кижи бооп төруттунген, ынчангаш Мария ылап-ла Бурганның Иези болуп турар.

Адазы, Оглу болгаш Ыдыктыг Сүлдеге ам, кажан-даа база кезээ-мөңгеде алдар. Аминь.

Дээрги, өршээ (3 катап)

Дээрги, Иисус Христос, Бурганның Оглу, Сээң Эң Арыг Иеңниң, эң ыдыктыг* болгаш бурганчаан** адаларывыстың база бүгү ыдыктыгларның мөргүлдери-биле бисти өршээ. Аминь
*орус.- преподобных
***орус. — богоносных

Кежээки мөргүлдер

Адазының, Оглунуң база Ыдыктыг Сүлдениң ады-биле. Аминь.

Дээрги Иисус Христос, Бурганның Оглу, Сээң Эң арыг Иеңниң болгаш бүгү ыдыктыгларның мөргүлү-биле бисти өршээп көр.

Сеңээ алдар, Бурганывыс, Сеңээ алдар

*Ыдыктыг Сүлдеге мөргүл
Дээрниң Хааны, Алыс шынның Сүлдези болур өмээржикчи**, кайда-даа бар база бүгүдени бүргээн, буянның Эртинези болгаш Амыдыралдың Чаякчызы! Бээр кээп, бисче кирип кел. Кандыг-даа бужар чоруктан арыглап, бистиң амы-тынывысты камгалап көр, Ачылыг.
** Сагыш оожургадыкчызы

Үш ыдыктыг
Ыдыктыг Бурган, Ыдыктыг Быжыг, Ыдыктыг Өлүм чок, бисти өршээ.
(Үш катап, крестилиг демдек-биле белге чедир сөгүргеш, номчуур).

Адазы, Оглу болгаш Ыдыктыг Сүлдеге ам, кажан-даа база кезээ-мөңгеде алдар! Аминь.

Эң ыдыктыг Троицага мөргүл
Эң Ыдыктыг Троица, бисти өршээ! Дээрги, бистиң бачыттарывысты арыгла. Тергиидекчи, бистиң кем-буруувусту өршээп көр. Ыдыктыг, Бодуңнуң адың дээш, биске кээп, суларап-баксыраанывысты экиртип бер.

Дээрги, өршээ! (3 катап)

Адазы, Оглу болгаш Ыдыктыг Сүлдеге ам, кажан-даа база кезээ-мөңгеде алдар! Аминь.

Дээрде Адавыс
Дээрде Адавыс! Сээң адың алдаржызын! Сээң Чагыргаң чедип келзин. Дээрге дег, черге база Сээң күзел-сорууң чогуп бүтсүн. Амыдыраар хлеб-тараавысты биске бөгүн хайырла. Биске өрелиг улусту өршээгенивис дег,өре-ширевисти база биске өршээ. Бисти күткүлгеге алыспас кылып көр, ол ышкаш бузуттугдан бисти адырып көр.

Дээрги, өршээ! (12 катап)

Бурган Адага мөргүл
Мөңге Бурган, бо шакка чедир мени ожаап келген бүгү чаяалганың Хааны, бо хүн ажыл-херек, сөс-домаам-биле база бодалымда кылган бачыттарымны меңээ өршээ, база кудараан сеткилимни бар-ла бүгү эът-ханның болгаш сагыш-сеткилдиң хиринден арыгла. Бо дүннү тамчыктыг хонарын, оон дөжээмден туруп келгеш, чуртталгамның иштинде Сээң эң ыдыктыг адыңга дээш буянныг таарымчалыг чүүлдер кылырын база менче халдап турар, мага-боттуң болгаш көзүлбес, дайзыннарны тиилээрин меңээ хайырла, Дээрги. База ол ышкаш, Дээрги, мени бужартадып турар хоозун бодалдардан болгаш багай күзелдерден хоста. Чүге дээрге Чагырга, күш база алдар Сээң, Адазы болгаш Оглу база Ыдыктыг Сүлдениң, ам, кажан-даа база кезээ-мөңгеде. Аминь

* Бо мөргүлде бис бо хүннү менди-чаагай эттиргенивис дээш Бурганга четтиргенивис илередип, бачыттарывыс дээш өршээлди, дыштыг дүнени база хамык бактан камгалалды дилеп турар бис.

Хайыралыг болгаш Кижиге ынак Дээрги Бурганывыс, бо хүн сөс-домаам, ажыл-херээм, бодал-сеткилим-биле кылган бачыттарым дээш мени өршээ. Тамчыктыг болгаш шөлээн уйгудан меңээ хайырла. Мени каржы-бактан камгалап-кадагалаар Бодуңнуң хайгааракчы Ангелиңни чоргус.
Чүге дизе бистиң сагыш-сеткиливистиң база мага-бодувустуң кадагалакчызы Сен сен, ынчангаш Сеңээ — Адазы, Оглу база Ыдыктыг Сүлдеге — ам, кажан-даа база кезээ-мөңгеде алдар-мактал чедирип тур бис. Аминь.

Бистиң бүзүреп база кандыг-даа аттардан артык хөй кыйгырып турар, Дээрги Бурганывыс! Удуур деп турар биске, мага-бодувуска болгаш сагыш-сеткиливиске чиигелдеден хайырла база бисти бүгү-ле сагыштаалардан, дүмбей таалалдыг бужардан камгала. Күзелдерниң киткээшкинин соксадып, мага-боттуң хөлзээшкиннер одун өжүр. Чорук-херээвис болгаш аксы-сөзүвүс-биле бачыт кылбайын; Сээң аазаан кежиктериңни ышкынып албазы-биле, чуртталгавысты буянныг чурттап эрттерин хайырлап көр, чуге дизе Сен кезээ-мөңгеде йөрээлдиг сен. Аминь.

Бурганның эң Ыдыктыг Иезинге мөргүл
Буянныг Хаанның буянныг Иези, Бурганның эң арыг болгаш йөрээлдиг Иези Мария! Сээң Оглуңнуң база бистиң Бурганывыстың хайыралын мээң хилинчектенип чоруур сагыш-сеткилимче кудуп көрем, база Сээң мөргүлдериң-биле чуртталгамның арткан үезин кем чокка чурттап эрттер кылдыр, мени эки херектерже угландыр, база Сени таварыштыр райны тып алыйн, кара чаңгыс арыг болгаш йөрээлдиг сен.

Ыдыктыг Иоанникийниң мөргүлү
Идегелим — Адазы, хоргадалым — Оглу, Шуглаам — Ыдыктыг Сүлде; Ыдыктыг Троица, Сеңээ алдар!

Ыдыктыг Иоанн Дамаскинниң мөргүлү
Кижиге ынак Тергиидекчи, бо дөжек меңээ ам-на өлген кижи хааржаа апаары ол бе, азы хөөкүй мээң сеткилимни эртенги хүннүң херелдери-биле ам-даа чырыдар Сен бе? Бо-дур мээң мурнумда: өлген кижи хааржаа, бо-дур: өлүм мээң мурнумда. Сээң Судуңдан база тамыга төнчү чок хилинчектен коргуп турзумза-даа, бак херектер кылырын соксатпайн чор мен.
Үргүлчү-ле Сени, мээң Дээргим болгаш Бурганымны ол ышкаш Сээн Эң арыг Иеңни база дээрниң шупту күштерин, болгаш ыдыктыг Камгалакчы Ангелимни кезээде килеңнедип чор мен.
Дээрги, Сээң кижилерге ынааңга төлеп чогумну, а бүгү шииткелге база човалаңга төлептиимни билир мен. Ындыг-даа болза, Дээрги, мээң күзелим бар чок-даа болза, мени камгала. Бир эвес ыдыктыгны камгалап каар болзуңза, ында өндүр чүү-даа чок; бир эвес арыг-шынчыны, сеткили ак кижини өршээп каар болзуңза, ында элдептиг чүү боор, чүге дээрге олар Сээң өршээлиңге төлептиг. А меңээ, бачыттыгга, Сээң кайгамчыктыг буяныңны көргүс, ооң-биле Сээң кижилерге ынааң илерет, мээң багым Сээң сөглеттинмес ачылыыңны база буянныыңны ажа бербезин; ол ышкаш, канчаар кузээр-дир Сен, ынчаар мени камгалалдың оруунче эккел.

Өлумнуг уйгудан удуй бербес кылдыр, мээң дайзыным мени «тиилеп кагдым» дивес кылдыр, мээң карактарым чырыт, Христос Бурган.
Адазы болгаш Оглу, база Ыдыктыг Сүлдеге:
Мээң сеткилимниң болчукчузу бол, Бурган, чүге дизе хөй күткүлге аразында чоруп тур мен; Ачы-буянныг, кижиге ынак болганыңда олардан мени адыр база камгала.
Ам, кажан-даа база кезээ-мөңгеде алдар. Аминь:
Эң алдарлыг Бурган Иезин, Ыдыктыг Ангелдерден артык Ыдыктыгны, соксаал чокка чүрээвис болгаш аксывыс-биле «Бурганның Иези-дир» деп, алдаржыдып ырлаалыңар, чүге дизе ылап-ла Бурганны мага-боттуг кылдыр биске божаан болгаш бистиң амы-тынывыс дээш үзүктел чок мөргүп турар.

Бурган, бистиң туразында азы чайгаар, сөс болгаш херек кырында, медереп азы медеревейн тургаш, дүне, хүндүс, угаан болгаш сагыштан кылган бачыттарывыстың салдарын суларат, оларны бистен ырат; Хайыралыг база Кижилерге ынак болгаш шуптузун биске өршээ. Аминь.

Дээрги, Сээң Ханы Хүндүткелдиг болгаш Диргизикчи Крезиңниң күжү-биле мени камгала база бүгү бактан мени кадагала.
Сени, Бурган Иезин
Сени, Бурган Иезин, кезээ-мөңгеде амыр-чыргалдыг, эң кем-буруу чок кысты, бистиң Бурганывыстың Авазын алдаржыдары шынап-ла чөптүг. Херувимнерден артык хүндүткелдиг, серафимнерге бодаарга деңнел чок алдарлыг, Бурган-Сөстү хора чокка божаан алыс шынныг Бурган Иезин – Сени алгап мактап тур бис.

Адазы, Оглу болгаш Ыдыктыг Сүлдеге ам, кажан-даа база кезээ-мөңгеде алдар. Аминь.
Дээрги, өршээ (3 катап)
Дээрги, Иисус Христос, Бурганның Оглу, Сээң Эң Арыг Иеңниң, эң ыдыктыг* болгаш бурганчаан** адаларывыстың база бүгү ыдыктыгларның мөргүлдери-биле бисти өршээ. Аминь
*орус.- преподобных
***орус. — богоносных
Немелде Дээргиниң мөргүлү
Бо мөргүлдү Дээргиниң мөргүлү дээр, чүге дээрге ону Дээрги Иисус Христос Боду өөреникчилеринге, кажан олар Оон канчаар мөргүүрүн өөредип каарын дилээрге, берген (Мф.6:9-13, Лк.11:2-4 көр). Ынчангаш бо мөргүл – шуптувуска эң кол мөргүл болуп турар.

1. Дээрде Адавыс.
Азы болза “Дээрде бар, бистиң Адавыс” – деп, очулдуруп болур. Бо сөстер мөргүп турар кижиниң төлүнге болганчок дуза чедирер безин харык чок черде адазындан эвес, а дээрде чурттап турар, шупту чүвени биске кылып берип шыдаар база шупту чүвени биске бээр күзелдиг Адавыстан дуза дилеп турарын көргүзүп турары ол; ынчангаш Дээрде Адавыска мөргүп тура, черде амыдыралывыстың ажаанзыралын каггаш, угаан-медереливисти болгаш сеткиливисти Бурганче өрү көдүрер ужурлуг бис.
2. Сээң адың алдаржызын.
Тодарайгайлаарга, мени таварыштыр Сээң адың алдаржызын дээш, бисти ыдык кижилер кылдыр кылып көр − дээни ол.
3. Сээң Чагыргаң чедип келзин.
Биске маңаа-ла, чер кырынга, Сээң шын, ынакшыл база тайбың болур Дээрде Чагыргаң хайырлап көр; бисти чагырып база углап-баштап көр. Ол ышкаш мында Иисус Христостуң бо черге делегейниң төнчүзүнде ийи дугаар Чедип келирин дилеп турар, чүге дээрге ниити дирлиишкинни база Шииткелдиң келирин кижи амыр-тайбың сагыш-сеткилдиг мөргүп турар.
4. Дээрге дег, черге база Сээң күзел-сорууң чогуп бүтсүн.
Ол дээрге, шупту чүве бистиң күзээнивис дег эвес, а Сеңээ таарымчалыг болзун; дээрде ыдыктыг Ангелдер Сээң күзел-сорууңну ынакшыл-биле база өөрүшкүлүг күүседип турары дег, бис база Сээң ол күзел-сорууңга чагыртып, ону чер кырынга ынчаар чөрүлдээ чокка база химиренмейн күүседирин дузалап көр – деп, турары ол. Чүге дизе биске чүү ажыктыын база херегин чүгле Бурган билир болгаш
бистиң бодувустан артык биске экини күзээр.
5. Амыдыраар хлеб-тараавысты биске бөгүн хайырла.
Бо одуругларда Бурган биске бо хүнде мага-бодувуска база сагыш- сеткиливиске амыдыраар шупту херек чүүлдерни бээрин дилеп турар бис. Мага-ботка эргежок чугула чүүлдер: чем, хеп, чурттаар оран-сава. Сагыш-сеткилге* эргежок чугула чүүлдер: ыдыктыг Причастие (Ин.6:55 көр) база өске Чажыттар болгаш Бурганның Сөзү (Мф.4:4 көр). Мага-бот чем чок болза өлүр, тодарайгайлаарга, сүлдезин ышкынып, буурап, өлүп каары дег, сүлде база бир эвес бодун сеткил-сорук киирбес болза өлүп каар, тодарайгайлаарга, мөңге чыргалды ышкынар.
Чүге амыдыралдың хлеб-тараазын чаңгыс хүнде дилээрин дужаап турарыл? Чүге дизе бисти келир үениң дугайында эмин эрттир сагыш аарывазын дээш; харын Бурган Боду бистен артык бистиң дугайывыста сагыш човап турар деп бүзүреп, Аңаа быжыг ынанып чорзун дээш (Мф.6:25-33 көр).
6. Биске өрелиг улусту өршээгенивис дег, өре-ширевисти база биске өршээ.
Бо сөстер-биле Бургандан чүнү дилеп турар бис? Бисти хомудаткан азы биске удур бачыт кылган улусту өршээгенивис дег, Бурган бистиң бачыттарывысты база өршээзин деп, дилеп турар бис. Чүге бачыттарны өре-шире деп турарыл?
Чүге дээрге бисте бар бүгү-ле чүүлдер бистиң эвес, а Бурганның. Ынчангаш Бурганның күзээни дег ону ажыглаар ужурлуг бис; а шак мынчаар кылбайн, бачыт кылып турар болзувусса, Бурганның мурнунга өрелиг болуп турар бис. Кымны биске өрелиг деп турар бис? Ол дээрге бисти хомудадып база биске бак чүве кылып чоруурлар-дыр.
Бис олар-биле тайбың база эп-найыралдыг чурттап турувуста-даа, олар ынчанмайн турар болза, биске өрелиг болур. Өскелерни өршээвес болзувусса, Бурган бистиң бачыттарывысты өршээр бе? Ындыг болза Бурган бистиң бачыттарывысты база өршээвес. Ынчангаш Бургандан бачыттарывыс дээш өршээл дилеп, мөргүп тургаш, кым-биле-даа адаан-өжээн чок болуп, тайбың база бүгүде-биле ынакшылдыг болур ужурлуг бис (Мф. 5:23, 6:14-15 көр).
7. Бисти күткүлгеге алыспас кылып көр.
Күткүлге дээрге бачытче сундуга бээр байдал-дыр. Бо сөстер-биле Бургандан чүнү дилеп турар бис? Чуртталгавыста бачытка чедирер таварылгаларны Бурган бистен чайладырын дилеп турарывыс ол.
8. Бузуттугдан бисти адырып көр.
Тодарайгайлаарга, бисти бо делегейде бүгү-ле бак чүүлдерден база бисти кезээде өлүреринге белен эрликтен хостап көр деп, дилеп турарывыс ол. Бисти Сээң мурнуңга ол чүү-даа эвес кажар, авыястыг күштен база мегеден бисти чайладып көр.

*орус.- для души